Stary Cmentarz Parafialny w Brzesku
Cmentarz parafialny zwany Starym
Idąc ulicą Tadeusza Kościuszki w kierunku zachodnim mijamy, stary ratusz, kościółek
Św. Ducha, Pomnik Nieznanego Żołnierza i dochodzimy do głównej bramy, kutej z żelaza ozdobionej figurami aniołów posadowionymi na slupach bocznych.
HISTORIA CMENTARZA
Cmentarz parafialny w Brzesku, przy ówczesnej ulicy Bocheńskiej (obecnie ul. Kościuszki), założony został najprawdopodobniej w 1801 roku przez księdza Feliksa Stachlewskiego (proboszcza w latach 1795-1825) na mocy wprowadzenia edyktu cesarskiego Józefa II z 1784 roku o konieczności lokowania cmentarzy poza terenami zabudowanymi. Cmentarz został umiejscowiony na części gruntu należącego do szpitala dla ubogich p.w. Św. Ducha. W roku 1925 obszar cmentarza został powiększony w kierunku wschodnim i ogrodzony kamiennym murem. Cmentarz przy ul. Kościuszki przez wiele dziesięcioleci był miejscem pochówku znakomitych obywateli miasta. Zachowanych jest kilkadziesiąt nagrobków z rzeźbami i krzyżami kamiennymi lub żeliwnymi, grobowców wykonanych w stylu modernizmu. Odnalezione sygnatury świadczą, że dziali tu rzeźbiarze i kamieniarze z Lwowa (Ludwik Makolandra), Tarnowa(Piotr Celestyn Kulka), Bochni ( Wojciech Samek), Krakowa ( Józef Kulesza) oraz miejscowi twórcy.
KAPLICE CMENTARNE
Na cmentarzu zbudowane zostały także kaplice grobowe. Dwie z nich są najistotniejsze dla architektury cmentarza.
Kaplica p.w. Św. Krzyża zbudowana z fundacji mieszczanina Stanisława Janiszewskiego przed 1850 rokiem, jako pierwszy obiekt murowany, z prawem do odprawiania mszy. Na frontowej elewacji została umieszczona w 1927 roku pamiątkowa tablica inskrypcyjna, poświęcona Stanisławie z Wojciechowskich Sosnowskiej, poetce z okresu powstania styczniowego, która zmarła w 1863 roku, a miejsce jej pochówku nie jest znane. Tablicę ufundował jej syn Ludwik Solski jeden z największych aktorów polskich.
Kaplica grobowa hr. Sumińskich, właścicieli pobliskiej Słotwiny, obecnie Ożegalskich zbudowana została w roku 1904 według projektu Jana Andrzeja Tarłowicza, profesora Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Jest to budowla w stylu neogotyckim, dekorowana ceglanym fryzem, na planie kwadratu, zwieńczona wieżą z sygnaturką.
GROBY ZNANYCH BRZESZCZAN
Na cmentarzu pochowani są m.in. Walenty Lisieński, Stanisław Rogóż, Franciszek Lisak – rzeźbiarze, Jerzy Peters- aktor i malarz,
dr Szymon Bernadzikowski – lekarz, działacz ludowy, polityk, Maria Dziadosz – architekt, Na cmentarzu znajduje się również grób Marii Maria Langiewicz – potomkini Mariana Langiewicza – przywódcy powstania styczniowego.
PODSUMOWANIE
Cmentarz parafialny jest materialną pamiątką historii mieszkańców Brzeska z zachowanymi dziełami sztuki sepulkralnej, które stanowią kaplice, nagrobki, rzeźby, ręcznie kute krzyże, napisy epitafijne. Całość stanowi cenny zespół neogotyckiej i modernistycznej sztuki sepulkralnej. W 1973 roku cmentarz przy ul. Kościuszki został zamknięty.
Adres-y:
Adres-y:
32-800 Brzesko ul. Ogrodowa 6
Adres-y:
Adres-y:
32-800 Brzesko ul. Ogrodowa 6
Stary Cmentarz Parafialny w Brzesku
Cmentarz parafialny zwany Starym
Idąc ulicą Tadeusza Kościuszki w kierunku zachodnim mijamy, stary ratusz, kościółek
Św. Ducha, Pomnik Nieznanego Żołnierza i dochodzimy do głównej bramy, kutej z żelaza ozdobionej figurami aniołów posadowionymi na slupach bocznych.
HISTORIA CMENTARZA
Cmentarz parafialny w Brzesku, przy ówczesnej ulicy Bocheńskiej (obecnie ul. Kościuszki), założony został najprawdopodobniej w 1801 roku przez księdza Feliksa Stachlewskiego (proboszcza w latach 1795-1825) na mocy wprowadzenia edyktu cesarskiego Józefa II z 1784 roku o konieczności lokowania cmentarzy poza terenami zabudowanymi. Cmentarz został umiejscowiony na części gruntu należącego do szpitala dla ubogich p.w. Św. Ducha. W roku 1925 obszar cmentarza został powiększony w kierunku wschodnim i ogrodzony kamiennym murem. Cmentarz przy ul. Kościuszki przez wiele dziesięcioleci był miejscem pochówku znakomitych obywateli miasta. Zachowanych jest kilkadziesiąt nagrobków z rzeźbami i krzyżami kamiennymi lub żeliwnymi, grobowców wykonanych w stylu modernizmu. Odnalezione sygnatury świadczą, że dziali tu rzeźbiarze i kamieniarze z Lwowa (Ludwik Makolandra), Tarnowa(Piotr Celestyn Kulka), Bochni ( Wojciech Samek), Krakowa ( Józef Kulesza) oraz miejscowi twórcy.
KAPLICE CMENTARNE
Na cmentarzu zbudowane zostały także kaplice grobowe. Dwie z nich są najistotniejsze dla architektury cmentarza.
Kaplica p.w. Św. Krzyża zbudowana z fundacji mieszczanina Stanisława Janiszewskiego przed 1850 rokiem, jako pierwszy obiekt murowany, z prawem do odprawiania mszy. Na frontowej elewacji została umieszczona w 1927 roku pamiątkowa tablica inskrypcyjna, poświęcona Stanisławie z Wojciechowskich Sosnowskiej, poetce z okresu powstania styczniowego, która zmarła w 1863 roku, a miejsce jej pochówku nie jest znane. Tablicę ufundował jej syn Ludwik Solski jeden z największych aktorów polskich.
Kaplica grobowa hr. Sumińskich, właścicieli pobliskiej Słotwiny, obecnie Ożegalskich zbudowana została w roku 1904 według projektu Jana Andrzeja Tarłowicza, profesora Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Jest to budowla w stylu neogotyckim, dekorowana ceglanym fryzem, na planie kwadratu, zwieńczona wieżą z sygnaturką.
GROBY ZNANYCH BRZESZCZAN
Na cmentarzu pochowani są m.in. Walenty Lisieński, Stanisław Rogóż, Franciszek Lisak – rzeźbiarze, Jerzy Peters- aktor i malarz,
dr Szymon Bernadzikowski – lekarz, działacz ludowy, polityk, Maria Dziadosz – architekt, Na cmentarzu znajduje się również grób Marii Maria Langiewicz – potomkini Mariana Langiewicza – przywódcy powstania styczniowego.
PODSUMOWANIE
Cmentarz parafialny jest materialną pamiątką historii mieszkańców Brzeska z zachowanymi dziełami sztuki sepulkralnej, które stanowią kaplice, nagrobki, rzeźby, ręcznie kute krzyże, napisy epitafijne. Całość stanowi cenny zespół neogotyckiej i modernistycznej sztuki sepulkralnej. W 1973 roku cmentarz przy ul. Kościuszki został zamknięty.